<img height="1" width="1" style="display:none" src="https://www.facebook.com/tr?id=424070995020905&amp;ev=PageView&amp;noscript=1">
e-commerce , retail , Przyjazne środowisku

Na czym polega projektowanie opakowań w obiegu zamkniętym (GOZ)?

4 minuty czytania

Wkładamy niezwykle dużo wysiłku w pracę na rzecz ograniczania wpływu opakowań produkowanych przez DS Smith na środowisko. Zmieniamy oblicze branży opakowań, by sprostać wyzwaniom ewoluującego świata. Opracowywanie nowych rozwiązań wpisujących się w koncepcję gospodarki o obiegu zamkniętym jest teraz ważniejsze niż kiedykolwiek. To dla nas warunek, by pozostać najlepszym partnerem dla klientów i wnieść swój wkład w budowanie bardziej zrównoważonego społeczeństwa.

Zapytaliśmy Pawła Mazankę, naszego eksperta ds. projektowania opakowań, jak koncepcja gospodarki o obiegu zamkniętym wpływa na proces projektowania i w jaki sposób oba te obszary uzupełniają się. 

Czy możesz w skrócie opisać, czym jest gospodarka o obiegu zamkniętym (GOZ)?

Dzisiejsze społeczeństwo funkcjonuje w schemacie konsumpcji liniowej (biorę-przetwarzam-wyrzucam), która nie ma zrównoważonego charakteru. Taki model zdominował wszystkie systemy produkcji. Koncepcja gospodarki o obiegu zamkniętym oznacza, że zamiast wyrzucać zużyty (wyeksploatowany) produkt należy go wykorzystać ponownie. Mówimy o modelu przemysłowym, który powstał z intencją ponownego przetwarzania. Należy to uwzględnić już na etapie projektowania opakowania.

Dlaczego podejście do projektowania jest tak kluczowe w kontekście realizacji koncepcji GOZ?

Odpowiednie podejście do projektowania jest jednym z fundamentów GOZ, znajduje się w samym sercu tej koncepcji. Tradycyjne projektowanie (podobnie jak tradycyjna konsumpcja) uwzględnia wyłącznie potrzeby odbiorcy końcowego. Myśląc o projektowaniu w kontekście GOZ musimy znacznie szerzej spojrzeć na to zagadnienie. Oprócz finalnego użytkownika produktu należy wziąć pod uwagę wpływ, jaki produkt wywiera na wszystkie ogniwa łańcucha dostaw i jego uczestników. Musimy również zidentyfikować i zająć się wszystkimi niezamierzonymi konsekwencjami wprowadzenia naszego produktu do obiegu.    

Fundacja Ellen MacArthur stworzyła niedawno model, który bazuje na trzech prostych zasadach. Celem pierwszej z nich jest takie podejście do projektowania, które eliminuje generowanie odpadów i zanieczyszczeń. Skoro unikamy tworzenia odpadów, nasz produkt siłą rzeczy musi nadawać się do przetworzenia i ponownego wykorzystania. Druga zasada zakłada ciągłe, cykliczne wykorzystanie produktów i materiałów. Koncepcja obiegu zamkniętego wymusza więc odpowiednią trwałość komponentów produktu. Trzecia zasada odnosi się do konieczności regeneracji systemów naturalnych. Energia potrzebna do zasilenia cyklu produkcji powinna być z założenia odnawialna.

lineralna obiegowa

         
 
 
 
 
 
 
 
Obrazy: lineralna vs obiegowa – źródło: Fundacja Ellen MacArthur
 

Zasady te są pomocne w opracowywaniu koncepcji projektowania produktów o bardziej obiegowym charakterze. Istnieje wiele inspirujących przykładów projektów obiegowych, które są już dostępne dla klientów. Możemy wymienić kilka z nich: 

Firma G-star wprowadziła ostatnio na rynek nową gamę jeansów. Łańcuch dostaw został w tym przypadku zaprojektowany tak, by zrealizować cele zrównoważonego rozwoju w obszarze pozyskiwania surowców, produkcji i możliwości recyklingu[1].

Źródło obrazu: strona internetowa G-star

Philips nawiązał partnerską współpracę z architektem Thomasem Rau, której celem było opracowanie koncepcji obiegowego oświetlenia. W efekcie powstał autorski, inteligentny system oświetlenia, który spełnia wymogi danej przestrzeni przy zachowaniu akceptowalnego poziomu kosztów dla klienta[2]

Źródło obrazu: Philips

Inny przykład to Häagen-Dazs, który we współpracy z Loop by TerraCycle opracował nadające się do ponownego wykorzystania opakowanie na lody, ograniczające generowanie odpadów. Produkt jest dostarczany do klienta w trwałym opakowaniu wielorazowego użytku, które jest później zwracane do systemu w celu ponownego użycia.[1]

hagen

Przykładów udanej współpracy firm w kontekście podejmowania proekologicznych wyzwań jest znacznie więcej. To coraz silniejszy trend i jednocześnie dobry sposób, by wyróżnić się na tle innych marek.  

Jak DS Smith rozwija koncepcje opakowań, których projekt wpisuje się w założenia gospodarki obiegowej?  

Nasi projektanci zdefiniowali tzw. Zasady projektowania w obiegu zamkniętym – zestaw reguł projektowania opakowania zgodnego z koncepcją GOZ. To adaptacja opracowanego przez Fundację Ellen MacArthur modelu GOZ w kontekście realiów branży opakowań. Hierarchia postępowania z odpadami uwzględnia w tym przypadku trzy strategiczne elementy. Określają one sposób postępowania:

  1. Tworzenie: optymalizacja wykorzystania surowców i konstrukcji produktu pod kątem cyklu dostaw i obiegowego charakteru wykorzystanych materiałów (w 100% nadające się do regeneracji, recyklingu lub biodegradowalne)
  2. Eksploatacja: ponowne wykorzystanie produktu w tej samej formie, zwrot w celu ponownego wykorzystania lub zmiana przeznaczenia
  3. Odzyskiwanie: projektowanie opakowań w sposób, który ułatwia recykling i/lub odzyskiwanie

Ten nowy katalog zasad umożliwi naszym projektantom stosowanie przedstawionych założeń w ich codziennej praktyce. Dzięki temu zasady te staną się integralną częścią procesu projektowania i będą w proaktywny sposób wpływać na przyszłą współpracę z klientami.  

Zasady projektowania opakowań w obiegu zamkniętym:

Ochrona marek oraz produktów: Opakowanie zabezpiecza produkty, i wszystkie związane z nimi zasoby, przed fizycznym uszkodzeniem i zniszczeniem (uderzenie w wyniku upadku, wibracje) oraz wpływem warunków zewnętrznych (temperatura, wilgotność i kurz). Chroni również ludzi przed zranieniem (odpowiednia ergonomia i łatwość obsługi).   

Optymalizacja materiałów oraz konstrukcji: Unikanie stosowania nadmiernej ilości materiału. Optymalizacja wykorzystania materiałów opakowaniowych oszczędza zasoby i ogranicza generowanie odpadów, dotyczy to konstrukcji opakowania (korzystanie z materiału tylko wtedy, gdy jest to niezbędne) i sposobu wykorzystania materiałów.

Eksploatacja i odzyskiwanie materiałów: Jakość, trwałość i możliwość recyklingu mają kluczowe znaczenie w kontekście wydłużenia okresu eksploatacji opakowań i materiałów, a tym samym eliminacji odpadów. Oznacza to maksymalizację wykorzystania surowca naturalnego i zdefiniowanie innych niż pierwotny sposób wykorzystania (ponowne wykorzystanie, łatwość złożenia, możliwość recyklingu).    

Maksymalizacja wydajności w łańcuchu dostaw: Odpowiednio zaprojektowane opakowania sprzyjają zwiększeniu wydajności łańcucha dostaw, od przetwórcy po klienta finalnego. Kompleksowe podejście uwzględnia w tym przypadku każde ogniwo łańcucha, od optymalizacji przechowywania i magazynowania (koszty i redukcja śladu węglowego), po fabryki klienta, linie do pakowania i udoskonalanie ergonomii.   

Szukamy lepszych rozwiązań: Dzięki przyjętym wartościom nieustannie stawiamy przed nami i naszymi klientami nowe wyzwania, których celem jest stosowanie opakowań o bardziej obiegowym charakterze.

zasady projektowania w obiegu zamkniętym

W jaki sposób zamierzacie wprowadzić te zasady w życie w kontekście codziennej pracy projektantów?

Jedną z naszych zasad jest szukanie lepszych rozwiązań we współpracy z klientami. Po pierwsze, dokładamy wszelkich starań, by upewnić się, że każdy projektant wie, w jaki sposób wdrożyć przyjęte zasady. Aby to osiągnąć, rozwijamy wraz z Fundacją Ellen MacArthur specjalny program szkoleniowy. Jesteśmy w pełnej mobilizacji, by wraz z klientami opracowywać nowe, bardziej zrównoważone rozwiązania w obszarze opakowań, wpisujące się w koncepcję GOZ.    

A czy klientom faktycznie na tym zależy?

Zdajemy sobie sprawę, że wielu naszych klientów ma duże ambicje w kontekście realizacji polityki zrównoważonego rozwoju. Możemy im pomóc w osiągnięciu wyznaczonych celów dostarczając odpowiednie rozwiązania w obszarze opakowań. Zapraszamy więc do kontaktu wszystkie firmy zainteresowane wdrożeniem koncepcji projektowania opakowań w obiegu zamkniętym w ich przedsiębiorstwach. Z niecierpliwością czekamy na możliwość współpracy, która poprowadzi nas do przyszłości o jeszcze bardziej obiegowym charakterze.

 [1] https://packagingeurope.com/touch-develops-waste-free-container-for-h%C3%A4agen-dazs%E2%80%99/

[2] https://images.philips.com/is/content/PhilipsConsumer/PDFDownloads/United%20Kingdom/ODLI20171031_001-PDF-en_GB-7036_Circular_Lighting_Digi_WTO_01.pdf

[3] https://www.g-star.com/en_be/sustainablejeans